Inwentaryzacja
INWENTARYZACJA
Inwentaryzacja to zespół czynności mających na celu ustalenie stanu rzeczywistego wskazanych w księgach rachunkowych ilości i wartości składników majątkowych przedsiębiorstwa na określoną datę, w celu sprawdzenia i ewentualnej korekty danych ewidencji księgowej oraz rozliczenia osób materialnie odpowiedzialnych za powierzone im składniki majątkowe.
Metody inwentaryzacji:
- Spis z natury – rzeczywiste sprawdzenie ilościowe i wartościowe składników majątku (aktywa pieniężne, posiadane środki trwałe, nieruchomości, aktywa obrotowe),
- Inwentaryzacja uproszczona.
Spis z natury umożliwia:
-
Rozliczenie osób materialnie odpowiedzialnych,
-
Zasygnalizowanie stanu i zmian w zapasach,
-
Urealnienie stanu zapasów ewidencyjnych,
Rodzaje inwentaryzacji:
Jednorazowa - określenie stanu rzeczywistego wszystkich składników majątku na określony dzień.
Ciągła – stopniowe badanie i ustalanie stanu rzeczywistego kolejnych składników majątku, w celu objęcia badaniem w określonym przedziale czasu całego majątku.
Inwentaryzacja jednorazowa może być:
- Okresowa – wymagany ustawowo spis najczęściej na koniec roku obrotowego,
- Doraźna - w przypadku konieczności ustalenia stanu określonych składników majątku na skutek kradzieży, pożaru itp,
- Zdawczo - odbiorcza w przypadku zmiany osoby materialnie odpowiedzialnej,
- Okolicznościowa przekazanie stanu magazynowego wybranej osobie np. w przypadku urlopu magazyniera.
Inwentaryzacja uproszczona jest stosowana w magazynach materiałów sypkich i wysokiego składowania, polega na:
- Sprawdzeniu czy lokalizacja jednostek ładunkowych jest zgodna z planem zagospodarowania magazynu,
- Obliczeniu przybliżonej ilości towarów na podstawie wzorów brył geometrycznych i wagi poszczególnych jednostek,
- Pomnożeniu liczby zajętych miejsc paletowych przez liczbę jednostek w stosie.
Etapy inwentaryzacji:
- Przygotowanie inwentaryzacji, w tym powołanie komisji inwentaryzacyjnej,
- Przeprowadzenie spisu z natury,
- Ustalenie rozliczenia wyników,
- Przekazanie wyników do działu księgowości.
Zasady rozliczania różnic inwentaryzacyjnych
Wycena różnic:
- Mało istotne, wynikające z błędów pomiaru,
- Podlegające kompensatom,
- Mieszczące się w granicach norm ubytków,
- Powstałe z winy pracowników materialnie odpowiedzialnych.
Granice norm ubytków ustalane są przez odrębne przepisy.
Komisja sporządza protokół weryfikacji różnic.
Kierownik jednostki może w celu usprawnienia przeprowadzenia inwentaryzacji przygotować wewnętrzny dokument – instrukcję inwentaryzacyjną.
Instrukcja inwentaryzacyjna powinna zawierać:
- Podstawy prawne przeprowadzenia inwentaryzacji,
- Skład komisji inwentaryzacyjnej,
- Termin przeprowadzenia inwentaryzacji,
- Przyjętą metodę ( np. spis z natury ),
- Zasady powiązania wyniku przeprowadzonego spisu z prowadzonymi księgami rachunkowymi,
- Metody rozliczenia różnic inwentaryzacyjnych.